- Upa Taithanga, BCM Lunglawn East
Campingah vawi engemaw zât kan lût a, a rui ngaia te chu a hnu lawkah an rui leh a. Ruih hlo ngaite pual kan ti leh a, a hnuah a ngaite bawkin ruihhlo an ti leh a. Kan ramah hian Lal Isua leh a Kohhran ngaihsânna hi a hniam tial tial a, inkhâwm pawh kan ngaihthah tial tial a, thlarau lam harhnain a min nuai thar leh zêl loh phei chuan Biak In lian pui kan sak te hi tih têt a la ngai hial mai thei a ni.
Kan camping-naah kan tih ve tel lova Isua thawh zawh vek tawhna rin mai kha piantharna a ni tihah hi chuan kan chiang viau zêl a. Speaker \henkhatte phei chuan “Nanga rin ve-na lam a ni lo, Isuan a chhandam tawh che tih i hriat kha a tâwk a ni mai” te an lo ti bawk nên. Thu lamah chuan kan chiang, nunpuina lamah kan chiang thei si lo. Piangthar lo ngeia kan ngaih pawh an thih meih chuan hmâna camp-a an luh leh an inhlanna avâng khan kan insawi kai zêl mai bawk a. Vawi tam camp-a lût, vawi tam inhlân thar zêlte kan chauh thuai a, kan tlûk leh hma êm êm-na chhan hi engnge ni ang tih rilrua lo lût ber chu khenbeh nunah kan chiang lo ni berin ka hria. Khenbeh chu - che thei lova siam, a tâwpa thihna a ni si a.
Isua Krista krawsah khan thil pahnih kan hmu a, chu chu thisen leh taksa khenbehna a ni. Thisen leh khenbeh tih hi lo sawi hrang leh ta ila. Thisen chu Bible-in a sawi rêng rêngin tlenfaina, silfaina a nih thu min hrilh a. “A fapa Isua thisenin kan sual zawng zawng min tlenfai sak \hîn a ni” (I John 1:7). “Berâmno hmêlhem lo leh bawlhhlawh kai lo thisen anga Krista thisen hlu chuan tlan in ni zâwk si a” (I Pet 1:19; Eph 1:7). Thisenah nunna a awm (Lev. 17:11) Thisen lovin ngaihdamna rêng a awm lo (Heb 9:22) Thisen chu ka hmuh chuan ka kalhlên ang che u (Exo 12:13). Hêng Bible chang tlêmtê kan târlan a\ang pawh hian Isua thisen hlutzia kan hmu a ni.
Kalhlên Kût thisen chungchâng thu-ah Watchman Nee chuan ti hian a sawi a, “Thisen hmutu chu Pathian a ni a, a tâttute lam a ni lo. Kalhlên Kût berâmno thisen hlutzia hi kan hmu fiah zo sêng lovang a, a chhan chu kawngkhâr chhûng lamah kan awm a, thisen chu kawngkhâr pâwn lamah tah a ni” a ti. In chhûnga awm te kha mi sual tak tak pawh an awm mai thei, Pathianin a en chu anmahni lam ni lovin thisen a tât em? tih tê mai kha a ni. Thang kamtuin sa a awh leh awh loh a enna ber chu a thangah a ni; hmun dangah a en lo. Chutiang bawkin Pathian pawhin a thangkam Isua krawsah kan âwk em tih chu min enna a ni. Pathianin “Thisen chu ka hmuh chuan ka kalhlên ang che u” a ti si a. Keini pawh Isua thisen rin avâng chauhvin Pathian fa kan ni a, ka thih pawhin vân ramah ka kai ang, tihah hi chuan kan chiang viau hlawmin a lang. “Chu thisena silfaite chuan khawpui thianghlim chu an lût ang.”
Khenbehna chu - Kraws thisen chuan kan sual a tlengfai thei a, keimah (mihring hlui) erawh khenbeh a ngai. Kan sawi tâk ang khan Bible-in thisen chu tlenfaina tia a sawi laiin mihring hlui a sawi rêng rêngin tlenfai lam a sawi ngai lo, khenbeh a nih thu min hrilh zâwk a ni. Tehkhin thu sawi ta ila, i ui vulh i duat êm êm khan âr a seh a, a sa uih deuh mai a rawn pu vu vu ta mai a. Heta i huat em em chu sa uih la pu vu vu duh i ui kha a ni. (sualpu taksa chu tihborala a awmna tûrin) tûn hnuah a tih tawh loh nân i ui chu a hmuiah i khâwng fawk duh hial ang. Khawvêlah hian sual hi a thi ve dâwn lo, a awm reng dâwn. Sual a thi ni lovin sual lakah keimah thi zâwk nun kha a ni Bible-in a sawi chu. Zu a bo ni lovin zu lakah keimah zâwk thi tur ka ni.
Bible chuan “Hêng hi hria ila; kan mihring hlui chu a hnênah khenbehin a awm ta, sual pu taksa (zu no la dawm duhtu mihringa kha) chu tih borala a awm theih nân, tûn achinah sual bawiha kan awm lohna tûrin” a ti (Rom 6:6). Sualpu taksa, zu la in duhtu taksa, drugs-a la inchiu duhtu taksa, corruption duhtu mihringa hi tihboral (khenbeh) a ngai a nih chu.
Khenbeh nuna i la chian loh avângin Isua chu ka ring e tih mah la, zu i la in duh a, sex i la hmang duh a, eirûk duhna rilru i la pu \hîn a nih hi. Pathian mi hman G. Watt-a chuan tihian a sawi “He tisa hian kraws chauh lo chu ngam loh a nei lo. inkhâwmnaa inhlan leh thutiam, a engamah hi ngam loh a nei lo, Krista hnêna khenbeh chauh hi a ngam loh chu a ni” a ti. He tisa (sualpu taksa) hi a lo huaisen khawp mai, a rûka zu in chunga Sunday sikul zirtîrtu nih te, sex hmang reng chunga mal zai te, zaipâwla tel te, pulpit tlânga lâwn pawh a ngam tho. Tisa mi, khenbeh loh kristian kan tam lutuk.
“Kraws chuan khawvêl nên min tihrang ta, khenbehin ka awm, kei chu ka thi tawh” kan tih hma loh chuan piang thar, piang thar lo tih nunah ka buai reng ang a, ringtu nun hmasâwn thei lovin pangang thlêng tlâng hêl angin a ngaiah kan kual kan kual mai dâwn a ni.
Rom 6:6 thu “Sualpu taksa chu tihborala a awm theih nân” tih a “tihboral” tih hi sâp \awng lamah chuan ‘to be destroyed’ a ti a. Tichhe vek, hman tlâk loh a siam tihna a ni a. Greek \awng lamah chuan Katargeo tih a ni a, chu chu \angkai lova siam, che thei lova siam, titâwp, thil dang nêna inzawm thei tawh lova siam tihna a ni a. Sual thei tawh lo ni lovin keimaha sual (tisa) la awm chu che thei tawh lova siam tihna a ni a, a tâwpah phei chuan “Krista Isua mtie chuan tisa chu a sual ngaihtuahna chawpin an khêngbet ta” (Gal. 5:24) tih hi kan nun tur a lo ni ang.
Pathian thu chuan “Thlarauvah awm rawh u, tichuan tisa châkna chu inzâwm dâwn lo nia” a ti a (Gal. 5:16) Tin, “Taksa thiltihte thlarauva in tihhlum thin chuan in nung ang” a ti bawk a (Rom 8:13). Helai thu hi pian tharna ni lovin thlarau mi nihna lam a ni.
Isua thisen ka rin avângin Pathian fa ka lo ni ta, kan tih rual chiah khan Krista rualin khenbeh ka lo ni reng alâwm le tih hi hriat nghal tur a ni. Pathianin kraws-a min hmuh dân chu thi tawh, mihring hlui khenbeh tawh, kan nihna hi a ni. “Sual lam kawngah chuan thi tawhah inruat ula, Krista Isuaah nungah inruat rawh u” a ti mai a ni (Rom 6:11). Kristaah khenbeh ka ni tawh a, zu ka in thei tawh lo, ka ei ru thei tawh lo, zu pawh ka zuar thei tawh lo, sex pawh ka ti thei tawh lo tih hmiah mai tur a ni. Zu in châkna a lo awm pawhin thlarauva tihhlum zêl tur a ni a, zu no bula awm pawh a thiang tawh lo. Kei chu zu bottle sângkhat pawhin min hual mahse zu ka in thei tawh lo, zu lakah ka thi daih tawh.
Kei erawh chuan kan Lalpa Isua Krista Kraws lo chu ka chhuan loh tur zia mai chu, chu mi zârah chuan khawvêl hi ka tân khenbehin a awm ta, kei pawh khawvêl tân khenbehin ka awm a ni. (Gal. 6:14) kraws chuan khawvêl nên min tihrang ta, i ti thei chiah em le ?
Kan nunah hian che tur Isua Krista hi chêttîr ila, nung tur nuntîr ila. Bet tlawk tlawk tur Setana chu rah behin rawh se.