Karleh Thawhlehni, June 30, 2020 khian Mizoram Baptist Kohhran Hmeichhe Pawl (MBKHP) ruahmanna-in “Missionary pual leh subject hrang hrang hmangin ram pum huap Chawnghei tawngtai neih a ni dawn.
He Tawngtai Programme hi MBKHP-in rel thar ngai lova kum tina Unit-a bawhzui tura thu dah sa zing ami, “Missionary pual leh subject hrang hrang hmanga chawnghei tawngtai ram pum huapa neiha, ei ai kenkhawm a, Missionary tanpui ngaite tanpui nan hman ni se”, tih thu bawhzuina a ni a. Kuminah hian Covid-19 hrileng avangin Biak Inah emaw a huhova hun hman theih a nih loh avangin BKHP member-te mahni in theuhah mahni remchan dan anga Chawnghei Tawngtai programme hi hmang turin MBKHP Prsident leh Organiser chuan BKHP member te an sawm a ni.
Tawngtai Progamme hi Session 4-ah then a ni a, Session khatna chu Missionary pual niin tawngtai vawi thum a awm ang a, Session hnihna chu Ram tana tawngtaina niin tawngtai vawi 4 a awm thung ang. Session thumna-ah Ruihhlo ngaite leh zuartute tana tawngtaina a ni ang a, hetah hian tawngtai vawi thum a awm ang. Session 4-na chu Kohhran-a thawktute pual niin tawngtai vawi thum bawk a awm dawn a ni.
Tawngtai thupui siamsa bakah hian mahni tul leh ngaihpawimawhte belh theih a ni bawk. Tawngtai programme leh hriattur pawimawh te a hnuaiah hian tarlan a ni e.

MBKHP CHAWNGHEI TAWNGTAI THUPUI – 2020
June 30, 2020 (Thawhlehni)
I. MISSIONARY-TE TANA TAWNGTAINA TUR
TAWNGTAI VAWI-1 NA: LAWMTHU SAWINA
- Pathianin A mission ropui taka Kohhrante tel ve min phalsak avangin.
- Lal Isua thupek zawma Chanchin Tha hril tura mi inpe Missionary-te avangin.
- Missionary ni tura inpete an nu leh pa, unau leh c hhungkhatten an duhnate pawmpuia Missionary ni tura an kaltir theih avangin.
- Pension thlenga thawk thei Missionary an awm avang leh an pension hnu pawha Kohhranah thahnemngai taka rawng an la bawl chhunzawm theih avangin.
- Missionary-a inpe an awm tawh a, an awm mek a, an la awm chhunzawm zel avangin.
- Kohhranhoten Mission ngaihpawimawh nachang kan la hriat avang leh Missionary-te ngaihhlut nachang kan la hriat avangin.
TAWNGTAI VAWI-2 NA: MISSIONARY PUAL
- Missionary-ten inpekna thar nena rawng an bawl zel theih nan.
- Thlaraubo veina tak tak nena Missionary-ten thahnemngai taka rawng an bawl theih nan.
- Missionary-ten a ram mite mila thiam tak leh hlawk zawka rawng an bawl theih nan. Pathian atanga chhuak finna dilsak ang u.
- An thawhpuite nena inpumkhatna tha an neih theih nan leh kawng engkima Krista nun mawi tarlangtu an nih theih nan.
- Missionary-te hian Kohhran nghet leh tlo an phun a, member-te pawh ringtu nghet leh Pathian tana rinawm tlat tura zirtirna an pek thiam theih nan.
- Evangelist-a thawk Missionary-ten Thlarau Thianghlim hruaina nen Chanchin Tha an puan darh zel theih nan leh Evangelist teacher-ten zirna hmanga Chanchin Tha thiam taka an hrilh theih nan.
- Khawvelin a buaipui hrileng avangin tun dinhmunah Missionary tam zawkte rawngbawl hlei thei lovin an awm ngei ang, heng ang hun hi anmahni leh an rawngbawl zel nan an intuaitharna (retreat) hun atan an hman ngei theih nan.
- Hrileng avanga khawvel mihringte kan buai lai hian an enkawl leh kaihhruai mek Kohhran member-te leh ringlo mite thlamuantu an nih theih nan.
- Pawn lam leh chhung lama harsatna an tawh chang pawha Missionary-ten Lal Isua chaknaa an innghah thiam zel theih nan.
(Mahni ngaihpawimawh belh tur neiten belh ni se)
TAWNGTAI VAWI-3 NA
- Missionary-ten thlaraua chakna thar an dawn zel theih nan.
- Missionary nupui/pasal leh an faten an inpekna tawmpuia an rawngbawlnaah tanpuitu tha tak an nih theih nan.
- In lama an kalsan an chhungte Pathian awmpuina leh venhimna dilsak ila, an rawngbawlna thinlung taka tawmpuia anmahni tichaktu an nih theih nan.
- Missionary-ten inchhungkhur inrelbawlna fel tak an neih nan leh an faten zirnaah leh eizawnna kawngah hlawhtlinna an neih theih nan.
- Missionary-te leh an nupui/pasal/fate zingah natna khirhkhan tuar mekte an awm thei, natna tuar mekte emaw hrisel tha lote tan damna an chan theih nan i dil ang u.
- Nekchep leh dodalna kara Missionary ni mekte tan Pathian atanga huaisenna leh chakna dilsak ang u.
- Missionary-te hian Thlarau nun chauh ngawih ngawih chang an nei ve thin ang, chung ang hunah chuan an mamawh ang zela Thlarau Thianghlim pawl tharna an chan theih nan.
- Mi sual, rukru, suamhmang leh chhiatna hrang hrang lakah venhima an awm theih nan
- An rawngbawlna atana hmalakna tur an ruahman leh ringthar target an neihte Pathian tanpuinaa an tihhlawhtlin theih nan.
II. RAM TANA TAWNGTAINA TUR
TAWNGTAI VAWI-1 NA: INDIA RAM TAN
- India ram hruaitu, rorelna fawng vuantute tan, dik tak leh rualkhai taka induhsak bikna leh hleilenna awm lova ro an rel theih nan.
- India hi sakhaw intluktlanna/tihbik nei lo (secular state) ram a ni a, hei hi vawnhim a nih zel theih nan leh sakhuana avanga a rama chengten harsatna leh tihduhdahna kan tawrh loh nan.
- Hnam hrang hrang leh sakhaw hrang hrangte inlungrual taka kan chen ho theih nan leh zalenna a lo awm zel theih nan.
- India ram hmun thenkhatah Kristiante nekchepin an awm thin, hei hi a lo reh theih nan leh Lal Isua hnungzuitu an lo pun zel theih nan.
- India ramah mi rethei leh hnam hnuaihnung zawkte nekchepa an awm loh nan leh hamthatna an lo chan ve theih nan.
- Covid-19 hrileng avangin India ram State hrang hrangte kan buai mek karah hian ram hruaitu leh roreltute tan Pathian hruaina leh finna dilsak chungin, harsatna lian tak kan tawh lohna turin tawngtai ang u.
- He hrileng avanga harsatna tuartu zawng zawngte leh ni tin ei leh in tur nei lote tan tawngtaisak ila.
TAWNGTAI VAWI-2 NA: MIZORAM TAN
- Mizorama ram hruaitu zawng zawngte tan, Pathian duhzawnga dik taka ro an rel theih nan
- Mizorama sawrkar hnathawktu zawng zawngte hian rinawm leh dik taka ram hmasawn nan an hnate an thawh theuh theih nan.
- Mizorama Doctor-te, Nurse-te leh Medical lama thawktu zawng zawngte tan, an hna kaltlanga mipui rawngbawl an nihna inhre chunga midangte tana taksa, rilru leh thlarau damna thlentu an nih theih nan.
- Sumdawngte tan, dik taka an eizawnna an kalpui theih nan.
- Mizorama Kohhran Pawl hrang hrangte hian inpumkhatna leh inunauna tha nei chunga lungrual taka Pathian ram zau nan kan thawh ho theih nan.
- Mizorama Pawl hrang hrang awmte hian mahni hmingthatna leh hamthatna ni loa kan ramin hma a sawna kan that tlanna tura hma an lak theuh theih nan.
- Kan ramah khuarel chhiatna avanga harsatna lian tham a thlen loh nan.
- Kut hnathawktuten an thawhrim rah tha taka an seng theih nan leh an buh leh balah Pathian venhimna leh malsawmna dilsak ang u.
- Mizoram hi ei leh bara kan intodelh theih nan tun aia hmalakna tha zawk a awm theih nan.
- Mizoram hi kan ram a nih ang takin a venhim hna tun aia tha zawka kalpui a nih theih nan.
TAWNGTAI VAWI-3 NA: RAM MIPUITE TAN
- Mipuite hian kawng engkimah dikna leh rinawmna kan ngaihpawimawha ram neitu tak tak rilru kan put theih nan.
- Sualna chi hrang hrang - eirukna, mipat hmeichhiatna hman sual, ruihhlo, etc te tibo turin ram mipuiten kan mawhphurhna a ni tih hriaa kan thawh theuh theih nan.
- Kan ramah rilru lama harsatna (axiety, depression etc) neia mahni nunna hial la duhte pawh kan lo awm ve ta reng mai, rilru hrisel zawk leh nun dan dik zawk kan lo thiam theih nan leh mahni nihna inpawma tanpuina an zawn thiam theih nan tawngtai ang u.
- Ram leh khawtlang tha leh nuam nei turin chhungkaw tinte kan pawimawh a ni tih hria a, chhungkuaa inzirtirna, inenkawlna leh inrelbawlna tha kan neih theih nan.
- Kan rama thing leh mau, ramsa leh nungchate hmangaiha humhalh kawngah ram mipuite kan thanharh deuh deuh theih nan.
- Kan ramah naupangte tun aia an lo him a, nasa zawka anmahni humhalh kawnga hma lak a nih theih nan.
- Mipuiten Social Media hman dan kan lo thiam deuh deuh theih nan.
TAWNGTAI VAWI-4 NA: COVID-19 CHUNGCHANGA TAWNGTAI
- Covid-19 hri chuan kan ram pawh min tibuai hle mai. Kan ram hruaitute leh roreltute hian Pathian rawn chunga kan ramin a mamawh ang zela hma an lak theih nan.
- Covid- 19 veitute tan, mangang leh thlaphang loa Pathian thlamuanna chang chunga an treatment an laka an lo dam thuai theih nan.
- Anmahni mai ni lovin an nu leh pa, unau leh chhungkhat zawng zawngte rilru hrehawm taka an awm lohna turin.
- Doctor, Nurse, Lab Technician-te leh medical lama thawktu zawng zawngten Pathian tihchakna leh kaihhruaina hnuaiah hmangaih taka an enkawl theih nan te, hri lakah an lo him theih nan.
- Quarantine Centre hrang hranga awm mekte tan.
- Police-te, Task Force duty-te, Quarantine Centre-a duty-te leh Border-a duty zawng zawngte tan. Pathian kaihhruaina leh venhimna hnuaiah tha taka an mawhphurhna an hlen theih nan.
- Ei in leh kan ni tin mamawh phurtu Driver zawng zawngte tan.
- Mipuite thuawihna nena kan fimkhur thiam zel theih nan te, hripui leng avanga kawng hrang hranga harsatna tawk mekten tanpuitu an lo neih zel theih nan.
- He hrileng hi a lo tawpa Pathian rawng kan bawlna kawng hrang hrangte kan lo chhunzawm thuai theih nan te, kan inkhawm leh thuai theih nan leh MBKHP Inkhawmpui 2021 kan hman ngei theih nan.
- He hripui leng avanga kan ramin ei leh bara harsatna kan tawh loh nan.
- Covid-19 damdawi (vaccine) hmuhchhuah a nih thuai theih nan.
III. RUIHHLO NGAITE LEH ZUARTUTE TAN
TAWNGTAI VAWI-1 NA: RUIHHLO NGAITE TAN
- Kan ramah ruihhlo vanga harsatna tawkte hian an thiltih that lohzia hriaa, sima Pathian hnena inlamlet duhna thinlung an neih theih nan.
- Ruihhlo ngaite hian tanpui ngai an nih an inpawm theih nan leh an mamawh hun takah tanpuitu/tanpuina dik an dawn theih nan.
- Ruihhlo avanga taksa mai ni lo, rilru lama harsatna tawk mekte tan hian hahchawlhna Lal Isuaah beiseina an neih thiam theih nan.
- Nun thara bul tan leh tura huaisenna an neih theih nan.
- Ngawlveinain a nghawng chhungkuate hian Lal Isua chaknaa innghat tlat chunga beidawng mai lo-a hmangaihna nena an hmachhawn theih nan.
- Kan fate/chhungkhat/thian/veng chhunga ruihhlo bawiha tang mek kan hriatte an hming lama tawngtaisakna hun hman ni se.
- Kan rama ruihhlo bawiha tangte enkawlna Rescue Home hrang hrangte hian Pathian atanga chhuak hmangaihna leh anmahni duhsakna tak tak thinlung nei chunga an
- enkawl theih nan.
- MBKHP-Chhawmdawlna Ina enkawl laiten Pathian tanpuina changa nun thara an chhuah ngei theih nan leh Drop-In-Centre-a leng lut thinten tisa leh thlaraua damna an lo chan ngei theih nan.
TAWNGTAI VAWI-2 NA: NGAWLVEINA ATANGA CHHUAK TAWHTE TAN
- Ngawlveina atanga chhuak tawh nun thar hmang mekten chhel leh huaisen taka hawikir lo-a an nun an hman zel theih nan.
- An chhungkuaten hmangaihna nena an lo dawnsawn a, tanpui zui dan an lo thiam zel theih nan.
- Kohhran leh khawtlangten an mamawh ang zela chhawmdawl zui dan kan thiam theih nan.
- Anmahni ang bawka ruihhlo bawiha la tang mekte tana tanpuitu an nih theih nan.
TAWNGTAI VAWI-3 NA: RUIHHLO ZUARTUTE TAN
- Ruihhlo zuartuten Pathian leh ram pawi khawih an nih an inhriat theih nan.
- Eizawnna kawng dik zawk an lo zawn thiam theih nan.
- Pathian duhna thinlung an lo neih a, Pathian thua tuihalna leh riltamna an lo neih theih nan.
- Ruihhlo zawrha inhnamhnawih kan hriat ang angte an hming lama tawngtaisak ni se.
IV. KOHHRANA THAWKTUTE TAN
TAWNGTAI VAWI-1 NA
- BCM Office, Serkawn Lungleia Department hrang hranga thawktute leh Executive Secretary Office, Aizawl leh Lawngtlaia thawktu zawng zawngte hian thawh hona tha an neih zel a, Pathian rawngbawl an ni tih hriaa rinawm leh taima taka an thawh theih nan.
- BCM hnuaia Pastor Bial 88 enkawltu Pastor leh Probationary Pastor-te hian Pathian duh dana tha taka Bial an enkawl theih nan leh an Bial chhunga Kohhran hruaitute nen thawhhona tha leh inlungrualna an neih zel theih nan.
- Bial enkawl lo, BCM hnuaia Pastor rawngbawlna kawng hrang hranga inhmang mekte leh Non-Mizo-a evangelist zawng zawngte tan.
- Baptist Printing Press, Book Room, Relief & Development leh Christian Counselling Centre-a thawktute tan; an hna chanpual theuhah tha tak leh fimkhur taka thawk thei turin tawngtaisak ang u.
- MBKHP Chhawmdawlna In-a thawktute hian Pathian tihchakna nena tisa leh thlaraua damna beiseia pantute hi hmangaihna nena an enkawl theih nan.
TAWNGTAI VAWI-2 NA
- Education Department hnuaia Sikul-a thawktu zawng zawngte, HATIM College Principal, Associate/Assistant Professor-te, Office-a thawktute leh Hostel enkawltute tan. Rawngbawlna pawimawh tak a nihzia hre chunga tha taka an hna theuhte an thawh theih nan.
- Baptist Higher Secondary School leh Junior Section hnuaia thawktu Principal, Vice Principal, zirtirtute leh Hostel enkawltute tan. Pathian duhdana naupangte nun kawng buatsaih tura zirtirna an peka mi puitling ni tura an kaihhruai theih nan.
- Theological Education hnuaia (AICS, JBS, Serampore)-a thawktu zawng zawngte hian Pathian tana hmantlak leh Pathian beramte thutaka chawm thei tura zirlaite an zirtir chhuah ngei theih nan.
- Mission Field (Ram chhung leh Ram pawn)-a zirna In (Sikul) kan siamte hi Chanchin Tha hrilna hmanrua a nih ang taka thawktuten tangkai taka an hman theih nan.
TAWNGTAI VAWI-3 NA
- Christian Hospital Serkawn leh Lawngtlaia thawktu Doctor-te, Nurse-te leh thawktu dang zawng zawngte tan. An thiamna leh hriatnate damlote tana malsawmna a nih ngei theih nan.
- Heng damdawiina Khawl chi hrang hrang enkawltute hian tihsual awm lo tura fimkhur taka an hna chanpual theuh an thawh theih nan.
- Nursing School Principal, zirtirtu leh enkawltuten zirlaite hlawhtling tura an chherchhuah ngei theih nan.
- Nau Hnuchham enkawlna (BCO) Serkawna thawktu zawng zawngten hmangaihna nena naupang an enkawl theih nan.